Akıllı İnvertörlerde Oluşan Hatalar Nelerdir, Nasıl Çözümlenir?

Akıllı invertörlerin arıza, hata ve uyarıları ekranda iki haneli kod olarak görünür. Bu kodlar, ekranda yansıyan uyarının açıklamasını ve çözüm önerilerini içerir. Aşağıda akıllı invertörlerde sıkça karşılaşılan hata kodları ve bu hataların nasıl çözüleceği detaylı şekilde anlatılmıştır.

İnvertör Fan Arızası

İnvertörün içinde iki adet bağımsız fan bulunur. Birincisi, invertör 220V üretirken ve yükleri beslerken ısındığında çalışır. Diğeri ise sağ taraftadır ve şarj olurken gün içinde çalışır. Fan çalışmasını engelleyecek bir şey takıldığında veya fan bozulduğunda bu hata görülür.

Piyasada satılan fanlar burada çalışmaz çünkü fanların içinde hall-effect sensör bulunur. Bu sensör fanın dönme hızını ölçer ve mikroişlemciye bilgi verir. Fan yavaşladığında veya dönmediğinde arıza göstergesi yanar, hata kodu ekranda belirir ve maalesef invertör çalışmayı durdurur.

Elektronikçilerden ebatı ve konnektörü uyduğu için aldığınız fanlar burada çalışmaz. İki seçenek vardır: ya ithalatçıdan 150-200 TL verip orijinal fanı alacaksınız, ya da arızalı invertörünüzün içindeki hall-effect sensörünü çıkartıp yenisine takacaksınız. Bu zor bir işlemdir.

Eğer bu kadar uğraşamam diyorsanız, fan mekanik arızaya sahipse fan kanatlarını kırarak dönmesini sağlayabilirsiniz ve yerine 12 voltluk bir fanı diğerine paralel bağlayabilirsiniz.

Aşırı Sıcaklık Arıza Hatası

Akıllı invertörlerde iki farklı sıcaklık sensörü vardır; birincisi şarj ünitesinde, diğeri invertörün DC-AC çevirici IGBT soğutucularının üzerindedir. Bu hatanın nereden geldiği önemlidir. Isısını atamayan bir invertör artık ömrünü tamamlamış demektir. Bakımını ve tedbirini almazsanız, kullandığınız şartlar invertörün limitlerini aşmaktadır.

Sürekli devreye girip çıkan ve aşırı güç çeken ürünler (kaynak makinası, ısıtıcılar, endüksiyon bobinleri, motorlar) bu tür ısınmaya sebep olabilir.

Akü Voltajı Çok Yüksek Hatası

Aküleri bir miktar deşarj edin. Örneğin, 12V’luk güçlü bir ampül bağlayarak bunu yapabilirsiniz. Eğer hata çözülmediyse aşağıdaki diğer çözümleri deneyin.

Akü geriliminin yüksek olması, akü gerilim parametrelerini değiştirmiş olmanızdan kaynaklanabilir. Bunu kontrol edin. Akıllı invertör bağlı olduğu aküyü başka bir şarj cihazıyla şarj ediyorsanız, yüksek gerilimle şarj etme ihtimalini göz ardı etmeyin.

Aküyü doğrudan güneş panelinden şarj ettiğiniz durumlarda da bu arızayı görebilirsiniz. Eğer bu saydığım hatalar yoksa, invertörün aşırı şarj olması veya uzun süre enerji çekilmeden sürekli float şarjda kalması da sebep olabilir.

Güneş enerji sistemlerini kullanan herkese bir adet multimetre edinmelerini tavsiye ederim. Akü gerilimi yükseldiyse bu hata ortaya çıkar ve aşağıdaki çözüm yollarını uygulayabilirsiniz.

Akü Voltajı Çok Düşük Hatası

Akıllı invertörde akü kapasitesi, set edilen minimum değerin altına düştüğünde akü düşük hatası ile karşılaşırsınız. Akünüzü bitirici şekilde kullandıysanız cihazı kapatın ve akülerin şarj olmasını bekleyin; bu en iyi başlangıç testidir.

• Akü dolu olduğu halde bu uyarı alınıyorsa, aşağıdaki çözümlere göz atın.

• Parametrelerde, akü düşük minimum gerilim seviyesini yüksek girip, akünün tam boş olmadığı halde akü düşük uyarısı alınabilir. Bu durumda invertör, akünün tam boşalmasını engellemek için hata vermiş ve kapanmıştır. Yapmanız gereken, parametrede bu değeri daha aşağı çekmektir. Akü kapasitesine göre hangi gerilimi gireceğinizi ilgili kaynaklardan öğrenebilirsiniz.

• Güneş panelleriniz yeterli ve güneşli havadaysa, enerji tüketiminiz düşükse ve akü düşük uyarısı alıyorsanız;

  Akıllı invertörü kapatın ve akü gerilimini kontrol edin. İnvertörü kapattığınız anda akü gerilimi yükseliyorsa, aküleriniz kapasite kaybı yaşamış demektir. Bunun pek çok sebebi olabilir: Ömrünü tamamlamış olabilir, sülfatlanmış olabilir, uzun süre şarj edilmeden beklemiş olabilir vs. Çözümü diğer kaynaklarda anlatılmıştır ancak önerilen hızlı desülfatör programını uygulamak, ardından birkaç kez aküyü doldur-boşalt yapmak faydalı olacaktır.

• Akünüz yeni ve kapasitesinden eminseniz panellerinizi kontrol edin. Akü gerilimi invertör kapalıyken yükselmiyorsa, yani 12V’un altındaysa akü şarj gerilimini kontrol edin. Akü şarj akımı, akü kapasitesinin en az 1/8’i olmalıdır.

• Akü şarj akımı düşük ve aküler dolmuyorsa güneş paneli bağlantılarını kontrol edin. Panelleri paralel bağlıysa teker teker çıkarıp invertöre bağlayarak her birinin ne kadar akım verdiğini ölçün. Bu işlem invertör kapalıyken yapılmalıdır.

• Panellerden biri ters bağlanmış veya arızalıysa bağlantı kutusunda diyotlar yanmış ya da kısa devre olmuş olabilir. Bu diyotları kırarak akım vermesini sağlayabilir ve geçici çözüm bulabilirsiniz.

• Paneller sağlam ama akü şarj akımı ekranda görünmüyorsa invertörün şarj kartı arızalı olabilir. Yedek kart ile test etmek faydalıdır.

• Bunlar da işe yaramazsa, aküyü kurtarmak için desülfatör programını 6 saatlik periyotlarda birkaç kez uygulayın ve dengeleme şarjı işlemlerini uygulayın.

• Akıllı invertör verimleri %60 civarındadır. Eski tüplü televizyon, eski buzdolabı ve flamanlı lambalar kullanıyorsanız bu hatayı almanız normaldir.

• Eğer bu uyarı ve hatalar sık sık tekrarlıyorsa aküleriniz kapasite kaybına uğruyor olabilir.

Çıkış Kısa Devre Hatası

İnvertör bu uyarıyı verirse 220V çıkış gerilimini de kapatacaktır. İnvertörü kapatın ve invertörün altındaki AC çıkış kablolarını çıkarın. Tekrar açın; kısa devre uyarısı giderse ve ekranda 220V çıkış varsa tesisatta hata vardır.

Arıza hala devam ediyorsa ve kısa devreye sebep olacak bir bağlantı yoksa, invertörün içindeki çıkış IGBT’leri yanmış olabilir. İnvertörü tamir edecek uzman bir servise götürün. Türkiye’de tamir yapan firma sayısı çok azdır ve maliyet 250-400 TL arasında olabilir. İlgili bilgi için mail yoluyla destek alınabilir.

Çıkış Voltajı Anormal / Yüksek

Genellikle invertörün çıkış elemanları bozulmuş demektir ve kart tamir görmelidir. Jeneratör veya şebekeyle sistem destekleniyorsa çıkış gerilimi yüksek gözükebilir. Bu durumda invertörü aküden başlatmayı deneyin. Sorun devam ederse tamir gereklidir.

Aşırı Yük Zaman Aşımı

Akıllı invertörler cihazların anlık yüksek akım çekmesine izin verir. Örneğin 3 kW’lık bir invertör 1 saniyeden az süreyle 6 kW yük çekmeye müsaade eder. Bu süre uzarsa aşırı yük zaman aşımı hatası görülür ve invertör kapanabilir.

Bağlı yükleri azaltın. Aynı anda çalışan TV, buzdolabı, elektrik süpürgesi gibi cihazlardan bazılarını kapatmak sorunu çözer. Yük hesabı yaparak invertöre uygun cihaz bağlayın.

Bara Voltajı Çok Yüksek

Bu hata kritik bir donanım arızasıdır. Genellikle solar şarj kartı veya şebeke şarj modülü bozulduğunda DC bara yani aküye yüksek gerilim verebilir. Bu durumda invertör tüm giriş ve çıkışlarını pasif edip hata modunda bekler.

• İki şarj cihazının aynı anda gerilim vermesi de bu hataya sebep olur. Şebeke şarjını iptal edin, maksimum DC şarj gerilimini düşürün.

• Tüm ayarları fabrika değerlerine getirin. Jeneratör, şebeke ve güneş paneli bağlantılarını sökün. 5 dakika bekleyip aküden çalışmayı test edin.

• Bağlantıları teker teker takarak hangi bağlantının sorun çıkardığını belirleyin.

• Bazen frekansın aşırı yükselmesi de bu tür hatalara sebep olabilir, kontrol edin.

• Multimetre ile DC terminalini ölçün; DC bus gerilimi 400V’un üzerindeyse invertör donanım arızası vardır.

• Şarj modül kartı veya MOSFET’ler yanmış olabilir. Genelde bu arızalar kontrol kartındadır.

• Yedek kontrol kartı varsa değiştirmeyi deneyin.

Baradan Yumuşak Çalıştırma Başarısızlığı

İnvertörler çalışırken birden devreye girmez, frekans ve akımı yavaşça arttırırlar. Kontrol kartında sorun varsa bu hata alınır.

• Kart değiştirilmelidir.

• Solar şarj kartına bağlı panelleri ve şebeke bağlantısını çıkarıp deneyin.

• Multimetre ile DC gerilim ölçümü yapın; 400V üstü ise kontrol cihazı bozuk olabilir.

• Direnç arızaları veya kart üzerinde toz olabilir.

• Ana kartta koku varsa tamir gerektirir.

Solar Gerilim Aşırı Yüksek / Ana Röle Başarısızlığı

Solar panel gerilimi invertör sınırlarını aştığında bu hata alınır.

• Seri bağlı panelleri ayırarak paralel bağlayın, invertörü resetleyip tekrar deneyin.

• Sorun devam ederse cihaz tamir gerektirir.

Güneş Paneli Gerilimi Çok Yüksek

Solar girişe bağlı mosfetlerin yanması olasıdır. Genellikle IC14 numaralı entegre arızalanır.

• Değiştirilmesi gerekir.

• Güneş paneli kablolarının polaritesini kontrol edin, ters bağlamayın.

• Kışın soğuk havalarda gerilim %20 artar, maksimum solar gerilim değerini etiketlerden kontrol edin ve aşmayın.

Aşırı Akım veya Dalgalanma

İnvertörün altında sigorta vardır, aşırı akım çekince atabilir.

• İnvertör girişlerini çıkarıp sadece akü bağlıyken açın.

• Hala sorun varsa, girişlerde aşırı akım çeken cihaz veya düzensiz enerji kaynağı vardır.

• Sorun çözülmezse donanım arızası olabilir, tamir gerektirir.

DC Bara Gerilimi Çok Yüksek

Akü gerilimi 52,5V/26,25V/13,12V altına indirildiyse ama hata devam ediyorsa;

• Akü, panel ve jeneratör kablolarını çıkarın.

• Akü gerilimini ölçüp 12/24/48V civarına getirin.

• Yük bağlamadan invertörü açın.

• Sorun devam ederse fabrika ayarlarına döndürün.

• Hala çalışmıyorsa tamir gereklidir.

İnvertör Yumuşak Başlatma Hatası

• İnvertör içindeki kondansatörlerde şişme olup olmadığını kontrol edin.

• Sorun çözülmezse tamir gereklidir.

• DC-AC çıkış mosfetleri (IRFP 4370) kontrol edilmeli, yananlar değiştirilmeli.

AC Çıkış Katında Aşırı DC Gerilim Hatası

• Şebeke veya güneş enerjisi girişini ayırın.

• Sadece aküyü bağlayıp invertörü açın.

• Sorun devam ederse ana kart çıkarılıp kontrol edilmeli.

• BUS senkron düzeltme mosfet ve sürücü devresi multimetre ile kontrol edilmelidir.

• Hasarlı bileşenler değiştirilmeli.

Akü Bağlantısı Yok

• İnvertör akü bağlantısı olmadığında bu hata alınır.

• Akü voltajı invertörün algılayabileceği seviyenin altındaysa da bu hata olur.

• Akü bağlı ve gerilim doğru ise invertör içi sigorta kontrol edilmelidir.

Akım Sensörü Çalışmıyor

• Yük, şebeke ve güneş enerjisi girişini çıkarıp sadece akü bağlayarak deneyin.

• Sorun devam ederse ana kart çıkarılarak DC’den AC’ye mosfet örnekleme devresi ve OP07 entegresi kontrol edilmelidir.

• Hasarlı bileşenler değiştirilmeli.

• Sorun devam ederse kart değiştirilmelidir.

AC Voltaj Aşırı Yüksek Hatası

• Ürünün DC-DC mosfetleri hasar görmüştür.

• Mosfetler, bunları süren transistor ve dirençler kontrol edilip arızalı olanlar değiştirilmelidir.

• Yük, şebeke ve güneş enerjisi bağlantıları çıkarılıp sadece akü bağlanarak test yapılmalıdır.

• Akü voltajı düşükse şarj edilmelidir.

• Sorun devam ederse donanım kontrolü ve tamir gereklidir.

Bu kapsamlı hata kodları ve çözümleri, akıllı invertörlerinizde yaşadığınız sorunları anlamanıza ve gerektiğinde müdahale etmenize yardımcı olacaktır. Unutmayın, bazı donanım arızalarında profesyonel destek almak en güvenli yoldur.